[Podcast] De essentie van datakunst en datavisualisatie

[Podcast]  De essentie van datakunst en datavisualisatie

Nicholas Rougeux noemt zichzelf een “datakunstenaar” (“data artist” in het Engels) en het minste wat we kunnen zeggen is dat hij talent heeft voor het visualiseren van gegevens. In die mate zelfs dat hij zijn werk verkoopt in de vorm van posters … en ik heb er zelfs eentje gevraagd voor mijn verjaardag 🙂 Kijk op zijn blog (www.c82.net) als u geen inspiratie hebt of als u wilt ontdekken wat hij kan inzake rond “dataviz”.

In deze podcast praat ik met Nicholas over zijn creatieve proces, zijn inspiratiebronnen en natuurlijk de technische aspecten van zijn werk rond data.

Samenvatting

Wat is de relatie tussen datavisualisatie en datakunst?

Wat zou de relatie tussen gegevens en kunst kunnen zijn? In principe zijn we het gewoon om datawetenschap te beschouwen als een sobere, wetenschappelijke discipline, die niet noodzakelijkerwijs tegemoet komt aan de creatieve vrijheid waar kunstenaars bekend om staan. Datavisualisatie gaat voor de meesten die het toepassen vooral om dashboards die voor rapportagedoeleinden worden gemaakt. Voor Nicholas Rougeux wordt datakunst bepaald door een intrinsieke verbinding met emoties. De klassieke datavisualisatie daarentegen richt zich op informatie, datapresentatie en leren.


[Data art] gaat over het of unieke wijze presenteren van gegevens met als doel een emotionele respons uit te lokken, waarbij de artistieke kant en de verschillende manieren van gegevensverwerking worden verkend.

Nicholas Rougeux


De verscheidenheid van het werk van Nick toont aan dat alles kan worden gebruikt als een excuus om gegevens te visualiseren, ongeacht of het nu gaat om het stimuleren van een rationele of een emotionele reactie. Deze emotionele aspecten die verband houden met de esthetiek zijn eveneens toepasbaar in een zakelijke omgeving. Als u de histogrammen beu bent, waarom dan niet eens uw collega’s verrassen met een verslag dat er echt mooi uitziet?

Illustration d'un sulfure de cuivre dans l'ouvrage British & Exotic Mineralogy de James Sowerby

Illustratie van een kopersulfide in British & Exotic Mineralogy van James Sowerby

Het project British & Exotic Mineralogy

Ik ontdekte het werk van Nicholas Rougeux eerder bij toeval. Als gepassioneerd mineraloog en liefhebber van antieke boeken kwam ik op het spoor van het werk van Nicholas Rougeux via een Google Alert. Hij laatste had een meesterlijk werk gepubliceerd, geïnspireerd op British & Exotic Mineralogy (Engelse site) een werk uit de 19e eeuw werk van James Sowerby, een man die ernaar streefde de hele Britse mineralogische rijkdom te catalogiseren (zie hierboven en hier (Engelse site) voor de online versie). Het werk van Nicholas werd echt positief ontvangen in de vakpers en zo kwam het onder mijn aandacht.

In zijn werk over Sowerby heeft Nicholas de 2242 geïllustreerde mineralen herwerkt en herschikt. Dit ging moeizaam en er waren heel wat problemen, vooral technische (heeft u ooit geprobeerd om met honderden lagen te werken in Photoshop?).

Collage project and art British & Exotic Mineralogy (Nicholas Rougeux)

Uittreksel uit de collage British & Exotic Mineralogy door Nicholas Rougeux

Zoals bij veel kunstenaars kan men zich laten inspireren door het werk van anderen (zie ons artikel over creativiteit). Dit is precies hoe het project voor Nicholas Rougeux is begonnen. Hij stuitte toevallig op deze minerale illustraties en vond het interessant om ze op kleur te sorteren. Het proces verliep echter niet zo eenvoudig als hij dacht. De oude, “vervaagde” beelden moesten opnieuw worden bewerkt om de originele kleuren naar boven te halen. Papier veroudert nu eenmaal door de jaren heen, waardoor het een meer geelachtige tint krijgt.

Wat ik ook leuk vind aan dit project is dat Nick de publicatiegeschiedenis van de verschillende geïllustreerde platen heeft kunnen reconstrueren (zie hieronder). In die tijd werden boeken inderdaad verkocht via abonnement en de auteur zou een bepaald aantal pagina’s en platen per maand leveren die de koper dan moest samenbinden. Dit verklaart waarom de meest kostbare boeken (waarvan de platen met de hand werden gekleurd zoals de regel was voor alle mooie boeken van die tijd) zeer onvolledig waren.

Elk project biedt Nick de kans om te leren en een nieuw domein te verkennen. Alvorens hij aan dit project begon, was mineralogie voor hem volledig onbekend terrein. Zijn aantrekkingskracht op de esthetiek van de door James Sowerby vertegenwoordigde monsters vormde het uitgangspunt voor een verkenning van de minerale wereld. Hij leerde de perfecte vormen, kleuren en rijkdom ervan te waarderen.

Historique de publication des planches de Popular Mineralogy et British Mineralogy par James Sowerby

Historiek van de publicatie van de Popular Mineralogy et British Mineralogy door James Sowerby

Technische uitdagingen en alledaags gereedschap

Technische uitdagingen voor het werken met mineralen

  • Hoe vind u de juiste visualisatie (vierkant, rechthoek, kleurencirkel, etc.) en schikt u de kleuren? Nick wilde niet de indruk wekken dat de afwezigheid van een kleur opviel.
  • Hoe gegevens en afbeeldingen organiseren? Er moesten meer dan 2.200 beelden op de poster geschikt worden. Dit hield in dat er lagen werden gecreëerd voor elke afbeelding, wat problemen met zich meebracht op het vlak van beeldgrootte en gewicht. Photoshop werd al snel onbruikbaar en er moest een alternatief worden gevonden.

Nicholas Rougeux besloot om de afbeeldingen eerst handmatig te rangschikken. Er was geen script, geen wiskundige formule die deze regeling automatisch kon regelen. Hierdoor kon hij verschillende regelingen uitproberen voordat hij de oplossing vond die hem het beste leek.

De verschillende stadia van het datavisualisatieproject :

  1. Beeldbewerking
  2. Bepalen van de dominante kleuren van elk beeld
  3. Handmatige organisatie van beelden

Het gereedschap dat Nicholas Rougeux gebruikte

  • Photoshop om beelden te bewerken
  • InDesign om te werken met een groot aantal beelden (de beelden worden niet in het project geplakt maar zijn gekoppeld aan het huidige project, wat de gebruiker de mogelijkheid geeft om aan de beelden te werken en ze te verplaatsen zonder problemen te hebben inzake resolutie en gewicht van de beelden op het project).
  • Illustrator
  • HTML CSS en Javascript, vooral om verschillende opties te verkennen die niet beschikbaar zijn in andere software.
  • NodeBox om gegevens te importeren en vormen te creëren op basis van die gegevens en om “een groot deel van het eindresultaat te genereren”.

Ideeën, inspiratie en realisatie

Nicholas Rougeux legt uit dat inspiratie overal vandaan kan komen, van alles en iedereen, en dat het in die zin essentieel is om uw ogen en geest open te houden. Is dit niet een concreet voorbeeld van de kracht van serendipiteit?


Een willekeurige tweet, een krantenartikel over een onderwerp dat nog nooit bij u was opgekomen, kan iets in u doen ontwaken. In ieder geval ontwaakt er dan iets in mij waar ik me op ga fixeren en wat ik verder wil onderzoeken.


De uitvoeringsfase van projecten kan moeilijk zijn, maar Nicholas Rougeux beschrijft deze toestand als een mogelijkheid om te leren en te groeien. Het ingewikkeldste project tot nu toe was de visualisatie van de noten van beroemde klassieke muziek (Off the Staff). Dit werk is eveneens erg boeiend en we raden u aan om een paar minuten de videovisualisaties te bekijken die Nick op zijn YouTube-kanaal  (Engelse site) heeft geplaatst.

Dit technisch complexe project dwong Nick om zijn vaardigheidsniveau te verhogen en technische oplossingen te zoeken voor problemen die niemand onder ogen durfde te zien. De taak is inderdaad ontmoedigend voor iedereen die een audiobestand in een visualisatie wil omzetten. Zoals hij in de podcast uitlegt, werd er een script uitgevonden om de gegevens om te zetten in MIDI-formaat dat hij vervolgens in NodeBox kon gebruiken.

Tips van Nicholas Rougeux voor DataViz-pro’s

Voor Nicholas Rougeux is het essentieel om het doel en de bedoeling van een project te kennen om de datavisualisatie daarop af te stemmen: als het gaat om het vertellen van verhalen, dan moet dat de focus zijn; als het doel is om feiten en cijfers te geven en te illustreren, dan zal de manier waarop de gegevens worden getoond en gevisualiseerd essentieel zijn.


Er is een visuele kapstok nodig […] om de aandacht van de mensen te trekken, maar ik denk dat het even belangrijk is dat er een achtergrond achter zit.


Tot slot geef ik u hier 3 concrete tips om de datavisualisatie naar een hoger niveau te tillen:

  • Tip 1: probeer, ontdek, experimenteer
  • Tip 2: overleg en werk samen met anderen
  • Tip 3: laat u inspireren door het werk van anderen

Vond u deze podcast leuk? Neem dan gerust contact met mij op om mijn volgende gast te zijn of als u me opvallende mensen wenst voor te stellen om te interviewen!


Illustratie afbeeldingen: Shutterstock


Geplaatst in Big data, Data en IT.