Algoritmes als curator verschillen niet fundamenteel van de aanbevelingssystemen (zie ons eerder artikel hierover). Zij bepalen wat u ziet, bijvoorbeeld op uw Facebookpagina. Er werden twee studies uitgevoerd naar de perceptie van gebruikers van de automatische curator Rader et Gray (2015) (Engels) en Eslami et al. (2015) (Engels).
Dit is hoe gebruikers het curatoralgoritme van Facebook, NewsFeed, ervaren.
Zijn we ons bewust van de curatoralgoritmes?
Een eerste interessant resultaat is dat de meeste mensen zich niet bewust zijn van de invloed van het Facebook-algoritme. Eslami et al. (2015) stelden vast dat 62,5% van de gebruikers niet wist dat de bepaalde « statussen » van vrienden door het algoritme kon verborgen worden. Toch toonden Rader et Gray (2015) aan dat 73% van de Facebookgebruikers de indruk hadden dat sommige elementen ontbraken op hun Facebook. Die indruk toont aan dat er nog een geheimzinnige sluier hangt boven het curatorproces van NewsFeed. In de laatste studie gaf slechts 20% van de gebruikers aan dat een algoritme de oorzaak kon zijn van de selectie. De andere 80% kon geen reden geven, wat aantoont dat er nog een “leer”-inspanning nodig is.
Het gebruik bepaalt het niveau van sensibilisering
Een ander interessant resultaat is dat regelmatige gebruikers van Facebook gevoeliger zijn aan het curatorproces. Frequente gebruikers begrijpen dat NewsFeed bepaalde inhoud filtert. Dat inzicht komt door het regelmatig gebruik en de subjectieve waarneming van het verschijnen en verdwijnen van bepaalde posts.
Wensen de gebruikers een curatoralgoritme ?
Vanaf het moment dat gebruikers zich bewust zijn van het bestaan van een algoritme (Eslami en zijn collega’s ontwikkelden een plugin, FeedVis genaamd, om een grafische voorstelling te geven van het effect van het algoritme), meldde 83% een gedragsverandering. FeedVis prikkelde hun nieuwsgierigheid, wat een goede Nudge-techniek is. Terwijl ze de keuze kregen om zelf hun actualiteit op Facebook samen te stellen, hebben gebruikers de zichtbaarheid van 43% van hun vrienden aangepast.
Conclusie
Er bestaat, op basis van deze kwalitatieve studies, weinig twijfel over dat gebruikers moeten geïnformeerd worden over de rol van algoritmes. Het zou ook goed zijn om de gebruikers meer vrijheid te geven om het effect van algoritmes op websites die ze het meest bezoeken, te verfijnen. Als u hierover meer wilt weten, verwijzen we u naar de website van de universiteit van Harvard (Engels) met een video over een van bovenvermelde artikels. Nathan Mathias biedt ook zeer gedetailleerde informatie op de website van MIT (Engels).