De Algemene verordening gegevensbescherming (GDPR in het Engels) heeft het over de draagbaarheid van gegevens. Wat dat betekent blijft weliswaar onduidelijk voor de meesten onder ons, want het concept van draagbaarheid van gegevens zelf is niet makkelijk toepasbaar en beantwoordt niet echt aan de noden van de consument.
Draagbaarheid: een grondige wijziging voor veel sectoren onder impuls van de Europese Commissie
Het concept van draagbaarheid staat centraal in de acties van de Europese Commissie voor het behoud van het consumentenrecht. Niemand kan ontkennen dat de acties van de Europese Commissie hebben bijgedragen aan meer concurrentiekracht door het verwijderen van obstakels en aan de vrijheid van de Europese burger. We kunnen tegenwoordig bijvoorbeeld gemakkelijk overschakelen naar een andere telecomprovider met behoud van ons telefoonnummer. Dat is de draagbaarheid van het telefoonnummer. We kunnen gemakkelijk overgaan naar een andere elektriciteits- of gasmaatschappij. We kunnen (bijna) zonder kosten binnen enkele dagen van bank veranderen. Toch maken nog altijd te weinig consumenten gebruik van deze mogelijkheden.
De notie van “draagbaarheid” is dus eigenlijk de mogelijkheid voor de consument om een dienst over te geven van verkoper A aan verkoper B tegen zo laag mogelijke omschakelingskosten (“switching costs“) en zonder ervoor beboet te worden.
Draagbaarheid van gegevens: uw persoonsgegevens zijn uw eigendom
Het concept van “draagbaarheid van gegevens” is de natuurlijke uitbreiding van “draagbaarheid van diensten”. Als diensten zonder probleem van de ene naar de andere leverancier kunnen worden overgedragen, moet dat – in de geest van de Europese Commissie – ook zo zijn voor gegevens.
Gegevens hebben een intrinsieke waarde, net zoals de diensten waarvoor u zich inschreef. Gegevens worden door verkopers bijvoorbeeld gebruikt om klanten te evalueren (voornamelijk in de verzekeringssector waar de tarieven afhangen van het risicoprofiel en steeds meer gaan afhangen van real time data). Het idee achter de draagbaarheid van gegevens is dus de consument de mogelijkheid te geven zijn waardevolle gegevens, representatief voor hun profiel, aan andere verkopers te geven om een betere prijs of dienstverlening te krijgen.
De draagbaarheid van gegevens blijft een theoretisch concept
Hoewel het idee van draagbaarheid van gegevens zeer interessant is, blijft het een zuiver theoretisch gegeven. Een consument kan dan wel het eigendomsrecht op zijn gegevens opeisen en een kopie ervan opvragen alvorens zijn account wordt gewist uit de database van de verkoper (recht om vergeten te worden). Maar wat gaat hij doen met die gegevens? Bij gebrek aan regelgeving, een norm, om gegevens uit te wisselen is het weinig waarschijnlijk dat andere verkopers ze kunnen “opnemen” om er voordeel uit te halen. Stel, uw vraagt uw warenhuis om een kopie met de geschiedenis van al uw aankopen van de 10 laatste jaar. Zelfs al zou het warenhuis u dat kunnen bezorgen, wat kan een ander warenhuis ermee doen? De informaticasystemen van beide winkels zijn wellicht heel anders en niet compatibel met het formaat waarin u uw gegevens kreeg. En waarom zouden gegevens van meer dan 10 jaar oud nog waardevol kunnen zijn? (Maar dat is een andere discussie.)
Conclusie
Al deze vragen werden natuurlijk niet behandeld in de officiële tekst van de verordening gegevensbescherming. De Europese Commissie heeft betreffende de draagbaarheid van gegevens een concept toegevoegd dat nog in de denkfase zit, maar waarvan niet wordt uitgelegd hoe het in de praktijk moet worden gebracht. U zult dus creatief moeten zijn om dit idee in realiteit om te zetten.
Posted in big data, Innovation.
