Covid: minder goed voorbereide, maar meer zelfverzekerde ondernemers

Covid: minder goed voorbereide, maar meer zelfverzekerde ondernemers

Uit cijfers over startende ondernemingen in Europa blijkt dat de crisis ondernemers er niet van heeft weerhouden om bedrijven op te richten. Uit een enquête onder 825 ondernemers blijkt dat hun vertrouwen zeer hoog is. Ze hebben echter minder ervaring, maken minder gebruik van externe steun en zien af van overheidsfinanciering. Dit zeer uitgebreide onderzoek maakt het ons ook mogelijk andere veranderingen te beoordelen die zich sinds maart 2020 hebben voorgedaan, zoals de vervanging van overheidsfinanciering door particuliere steun.

In dit eerste artikel geven wij de gedetailleerde resultaten voor België, waar we 634 ondernemers onderzochten.

Resultaten in het kort

  • Het vertrouwensniveau van degenen die na 2020 een bedrijf zijn gestart, is sterk toegenomen. “Covid-ondernemers” hebben 12 punten meer vertrouwen in de toekomst en 14 punten meer vertrouwen in het succes van hun bedrijf dan degenen die hun bedrijf vóór 2020 begonnen.
  • De beweegredenen om een bedrijf te beginnen veranderen niet fundamenteel met Covid. Het streven naar autonomie en flexibiliteit was vóór de crisis de drijfveer van 45,5% van de ondernemers. Dat blijft zo voor 43% sinds maart 2020.
  • Sinds de Covid-crisis maken de oprichters van ondernemingen in België minder gebruik van overheidssteun (-10 punten) en meer van particuliere financiering (+4 punten). Het aandeel van de overheidssteun van minder dan 5000 euro is verdubbeld (+29 procentpunten), terwijl het aandeel van particuliere financiering van minder dan 5000 euro met 14 procentpunten is gedaald.
  • Het profiel van ondernemers die sinds maart 2020 zijn gestart, is minder ervaren. Het aandeel ondernemers met minder dan een jaar werkervaring is met 5 punten gestegen, terwijl het aandeel ondernemers met meer dan 20 jaar werkervaring evenveel is gedaald. Het aandeel werknemers die hun eigen bedrijf zijn begonnen, is met 7,5 punten gestegen (tot 59,6%), terwijl het aandeel werklozen met 5 punten is gedaald (tot 18,2%).
  • Post-Covid ondernemers zijn hoger opgeleid. Het aandeel van degenen met een diploma van de 1e, 2e of 3e cyclus stijgt tot 67,5%, een stijging met bijna 7 punten ten opzichte van de periode vóór Covid.
  • Sinds maart 2020 hebben nog minder ondernemers steun gevraagd voor de start van hun bedrijf. Het percentage starters zonder begeleiding steeg van 31,8% tot 38,5%. Voor meer dan een derde van de ondernemers blijft de boekhouder het belangrijkste aanspreekpunt.
  • Sinds de Covid-crisis doen oprichters van bedrijven vaker een beroep op particuliere financiële steun (21% tegen 17%)
  • Het bedrag van deze particuliere financiering neigt toe te nemen. Het aandeel van de particuliere financiering onder 5000 euro is gedaald van 57% tot 43%.
  • Het gebruik van openbare financieringsregelingen is duidelijk gedaald (-10 punten). Vóór de crisis startte 73% van de oprichters van een bedrijf zonder gebruik te maken van deze vorm van financiering. Sinds de crisis van Covid moeten ze het voor 83% zonder doen.
  • Van degenen die overheidssteun ontvingen, is het aandeel het sterkst gestegen voor bedragen van minder dan 5 000 euro (57% ten opzichte van 28% vóór de crisis). Dit ging ten koste van grotere steunbedragen (tussen 5000 en 20.000 euro)

Methode

We hielden een enquête bij 825 ondernemers in België en Frankrijk. De enquête werd in België afgenomen door UCM (Franse site) en Hub.Brussels, in Frankrijk door Formalizi (Franse site). Het vertrouwen werd gemeten door een deel van de INSEE-methode voor het meten van het vertrouwen bij huishoudens (Engels) popnieuw te gebruiken.

De in dit artikel gepresenteerde resultaten zijn beperkt tot België. Het gaat om 634 ondernemers die op de enquête hebben gereageerd. Van hen was 31% met hun bedrijf begonnen vóór maart 2020 (“periode vóór Covid”) en 69% sinds maart 2020 (“periode na Covid”).


Wat motiveert ondernemers om te starten?

Hieronder geven we de gedetailleerde resultaten die onze conclusies over de ondernemingsdynamiek in België ondersteunen. In de meeste grafieken maken we onderscheid tussen de “pre-Covid”-periode (ondernemingen opgericht vóór 28 februari 2020) en de “post-Covid”-periode (ondernemingen opgericht na 1 maart 2020).

Zoals uit de bovenstaande grafiek blijkt, blijven de drijfveren van de oprichters van bedrijven min of meer dezelfde, zowel vóór als na de Covid-crisis. Het streven naar autonomie en flexibiliteit is de belangrijkste motivatie voor iets minder dan de helft van de nieuwe ondernemers.

invloed covid beslissing oprichting firma belgie

Seuls 14% des créateurs d’entreprises belges affirment que leur décision de se lancer a été influencée par la crise du Covid. Ce résultat est sans doute à mettre en relation avec la statistique suivante.


Vertrouwen bedrijven neemt toe

vertrouwen ondernemers toekmost

56,8% van de ondernemers die sinds maart 2020 met hun bedrijf zijn gestart, zegt vertrouwen of zeer veel vertrouwen in de toekomst te hebben. Dat is 12 punten hoger dan bij degenen die hun bedrijf vóór de Covid-crisis zijn begonnen (44,8%).

vertrouwen success eigen bedrijf belgie

Ondernemers die sinds maart 2020 zijn gestart, hebben 14 punten meer vertrouwen in het succes van hun bedrijf dan ondernemers die vóór maart 2020 zijn gestart (72,2% vs. 58,2%).


Ondernemers van wie het profiel is veranderd sinds de Covid-crisis

Sinds maart 2020 is het percentage werknemers dat ondernemer is geworden, met meer dan 7 procentpunten gestegen, van 52% tot 59,6%. Tegelijkertijd is het percentage werklozen met 5 procentpunten gedaald, van 23,2% tot 18,2%.

beroep van ondermers bij start van firma in België

Degenen die sinds maart 2020 zijn begonnen, zijn over het algemeen hoger opgeleid dan hun voorgangers. Vooral het percentage mensen met een bachelordiploma is sterk gestegen, van 24,7% tot 36,4% (zie onderstaande grafiek).

Houders van een universitair diploma (1ste, 2de of 3de cyclus) vertegenwoordigen tenslotte meer dan 2/3 van de bedrijfsleiders in België (67,5%). De stijging ten opzichte van de “pre-Covid”-periode is opmerkelijk (+7 punten).

diploma onderwijs oprhciters firma in België

Hoewel oprichters van bedrijven in België sinds maart 2020 hoger opgeleid zijn, hebben zij ook minder ervaring. Het percentage jonge afgestudeerden (<1 jaar beroepservaring) stijgt tot bijna 20%, een stijging met 5 procentpunten. Tegelijkertijd is het aantal personen met meer dan 20 jaar ervaring in dezelfde mate gedaald.

beropeservarng van oprichters in België

4/5 van de ondernemers start alleen. Slechts 5% van de ondernemers begint zijn bedrijf met 2 of meer partners.

Aantal mensen betrokken bjn opstarten firma in België

38,5% van de ondernemers niet ondersteund sinds Covid

Nog zorgwekkender is dat bijna 40% van de startende ondernemingen helemaal geen steun krijgt. Dit percentage is sinds maart 2020 sterk gestegen, wat niet veel goeds belooft voor de toekomst van deze bedrijven. Ongeveer 1/3 van de nieuwe structuren wordt alleen door de boekhouder begeleid. Hieruit blijkt een duidelijk tekort in de niet-financiële aspecten van het ondernemersavontuur.

Het gebruik van coaches en consultants is met 3 punten gedaald; nu maakt nog slechts 1 op de 10 ondernemers gebruik van hen. Dit is nog altijd meer dan het gebruik van organisaties ter ondersteuning van het ondernemerschap, die nu slechts 7,5% van de ondernemers aantrekken.

Er moet dus echt worden nagedacht om de 38,5% ondernemers te bereiken die geen steun nodig hebben en zo hun kansen op succes te hypothekeren (zie hierover onze statistieken over het overleven van startende ondernemingen en het belang van een marktstudie).

begeleiding van begische oprichters

Het gebrek aan steun kan niet te wijten zijn aan eerdere ondernemerservaring, aangezien het percentage nieuwe ondernemers stabiel blijft. Meer dan 9 van de 10 ondernemers zijn nog nooit een bedrijf begonnen.

statistiek oprichting eerst bedrijf in België

Dit belet de ondernemers niet om snel over te gaan tot de uitvoeringsfase. Voor bijna drie kwart van de ondernemingen in België verstrijkt er minder dan een jaar tussen het idee en de daadwerkelijke start van de activiteit. Dit percentage is iets hoger voor ondernemingen die na maart 2020 zijn opgericht (73,1% tegenover 71,6%).

tij tussen idee en bedrijfs opstart in België

Minder overheidsfinanciering en meer particuliere steun

impact covid overheidssetn startupsUit de enquête blijkt dat meer dan 83% van de oprichters van bedrijven geen financiële overheidssteun heeft aangevraagd (klik op de afbeelding om te vergroten). Dit percentage is licht gestegen sinds de Covid-crisis.

Wij stellen ook vast dat, wanneer steun wordt toegekend, de bedragen afnemen. Sinds Covid heeft 57% van de dossiers betrekking op bedragen van minder dan 5000 euro, een percentage dat is verdubbeld in vergelijking met de periode vóór Covid.


Depuis la crise du Covid, le recours au soutien financier privé est en hausse de 4 points (cliquez sur l’image ci-contre pour l’agrandir).

En matière de montants, la tendance observée est l’inverse de celle des aides publiques : les montants obtenus ont tendance à augmenter depuis la crise du Covid. Depuis mars 2020, dans 67% des cas, le soutien privé est supérieur à 5000€. Avant mars 2020, ce pourcentage s’établissait à 55,5%.


Geplaatst in Onderzoek, Recherche.