Deeleconomie : één homogene belasting

De goede kant van deeleconomie is dat ze macht geeft aan het individu om geld te verdienen en baas van zijn eigen lot te zijn. De minder goede kant is dat overheid er niet in slaagde te « profiteren » van dit opkomende businessmodel.
In Frankrijk vertegenwoordigt de deeleconomie een omzet van 2,5 miljard euro en ongeveer 13000 mensen. Het spreekt voor zich dat deze opmerkelijke cijfers de aandacht van regeringen hebben getrokken in hun wanhopige zoektocht naar geld sinds de financiële crisis van 2008.

In september 2015 heeft de Franse senaat een project bekendgemaakt dat als doel heeft alle inkomsten uit deeleconomie boven de 5000 euro te belasten (artikel in het Frans). Deze week stelde de socialistische Franse afgevaardigde Pascal Terrasse voor om die grens te verlagen tot 2000 à 3000 euro per jaar (artikel in het Frans); een homogene belasting voor alle platforms en elk soort activiteit van deeleconomie. Als iemand dus bijvoorbeeld een kamer, appartement of huis op Airbnb verhuurt, zal die persoon belast worden zodra hij of zij de noodlottige grens overstijgt.

Nog verrassender, u riskeert zelfs belastingen te moeten betalen als u uw wagen op Ebay verkoopt (natuurlijk op voorwaarde dat het bedrag van de verkoop hoger is dan de vastgestelde drempel). Vergeet niet dat Ebay een populair platform is om wagens te verkopen. Zelfs Brigitte Bardot heeft haar wagen daar verkocht (artikel in het Frans)! Tien jaar geleden was Ebay zelfs “de grootste online verkoopplaats van wagens” (bron: Fortune). Tegenwoordigis er veel concurrentie en zijn er platforms bijgekomen (artikel in het Frans) (Leboncoin.fr bijvoorbeeld) die transacties gemakkelijker doen verlopen en waar particulieren zonder tussenpersoon kunnen werken. Toch vinden wij het onrechtvaardig mensen te belasten die hun tweedehandswagen verkopen om zich – wat meestal de bedoeling is – een nieuwe aan te schaffen. Er werden immers al belastingen betaald bij de aankoop van de eerste wagen: btw voor de koper, bedrijfsbelasting voor de concessiehouder. En vanaf het moment van aankoop zijn er nog tal van andere heffingen op de wagen.De Franse senaat schat de eigendomskosten van een kleine wagen op 6150 euro per jaar (artikel in het Frans) (inclusief verzekering, taksen, technisch onderhoud en brandstof; een echt financieel manna voor de staat, zoals we al aanhaalden in een ander artikel vorige week).

Maar alles, zonder enige uitzondering, op gelijke voet belasten leidt tot absurde situaties. Beeld u in dat de staat beslist om ecologische wagens te promoten en andere categorieën nog zwaarder te gaan belasten. Dan veranderen de marktvoorwaarden en gaan kopers hun aankoopgedrag wijzigen (dit gebeurde in 2012 in België onder de regering Di Rupo (artikel in het Frans), wat toen tot een tegengesteld resultaat leidde dan de regering had verwacht). Eigenaars die het slachtoffer waren van de nieuwe maatregel probeerden hun wagens immers ineens te verkopen om er een nieuwe te kunnen kopen die meer aan de nieuwe regels beantwoordde.

Een dergelijke situatie treft de consument op twee niveaus: een belasting bij verkoop van de oude wagen en een tweede belasting bij aankoop van een nieuwe. Dat is onrechtvaardig omdat de consument altijd verliest: ofwel houdt hij zijn oude wagen en wordt hij bestraft; ofwel vervangt hij de wagen en wordt hij dubbel belast.

De inkomsten van een deeleconomie belasten is zeker te rechtvaardigen om de concurrentie gezond te houden. Er bestaat inderdaad geen enkele reden waarom sommige particulieren aan belastingen zouden ontsnappen en op onrechtmatige wijze zouden kunnen concurreren met bedrijven. Toch moet de regering opletten met het opstellen van wetten; die moeten aan de verschillende situaties aangepast zijn om nog meer absurde toestanden vermijden. We begrijpen dat elke uitzondering op de regel een uitweg biedt om belastingen te ontduiken, maar er moet een rechtvaardige omgeving gecreëerd worden. Het zomaar belasten van alle inkomsten uit een deeleconomie boven een grens van 2000, 3000 of zelfs 5000 euro is hoe dan ook een slecht idee.

Door Pierre-Nicolas Schwab Pierre-Nicolas is de directeur van de marketing agentschap IntoTheMinds. Hij heeft speciaal interesse voor e-commerce, retail, HoReCa en supply-chain projecten. Hij is ook een onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel en werkt ook als coach voor meerde publieke organisaties. Hij verwelkomt Linkedin uitnodigingen : gelieve gewoon een paar woorden toe te voegen en uit te leggen waarom U wilt connecteren.